لمینت دندان (Dental laminate) روکش نازکی است که همرنگ دندان، و جهت بهبود زیبایی لبخند و ظاهر کلی فرد طراحی شده است. وقتی قطعات کوچک لمینت روی دندان ها قرار میگیرند، باعث تغییر رنگ، شکل، اندازه یا طول دندانها به وضعیت دلخواه فرد می شوند. لمینت‌ها بجز مزایای زیبایی شناختی، مزایای دیگری نیز دارند از جمله اینکه در مقایسه با مینای دندان، مقاومت و قدرت دندان ها را افزایش می دهند و با پوشاندن ناهمترازی و سایر عیوب دندان، ردیف دندانها را مرتب و یکنواخت نشان می دهند.
لمینت‌ها را میتوان از جنس پرسلن (چینی)، یا مواد کامپوزیت رزین تهیه کرد. لمینت های دندان چینی بهتر از کامپوزیت رزین در برابر لکه ها مقاومت می کنند. بعضی‌ها روکش های پرسلن را از این نظر که در برابر لکه‌ها مقاوم‌ترند و ویژگی‌های بازتابش نور در آنها به دندانهای طبیعی نزدیک‌تر است، ترجیح می دهند. شما باید درباره انتخاب بهترین و مناسب‌ترین مواد روکش برای دندانهایتان با بهترین دندانپزشک های کلینیک هاجر میتوانید مشورت کنید.
انواع لمینت های دندان
به طور کلی لمینیت ها به ۳ دسته تقسیم می شوند :
لمینیت کامپوزیتی (ونیر کامپوزیت)
لمینیت سرامیکی
لمینیت چینی
لمینیت کامپوزیتی
به لمینت کامپوزیتی، ونیر کامپوزیت هم گفته میشود. در این روش پوسته ها به شکل لایه لایه توسط دندانپزشک و با ماده خمیری کامپوزیت دندان بطور مستقیم روی دندانهای بیمار ساخته و چسبانده خواهد شد. به طور کلی ونیر کامپوزیت را با عنوان های مشابه همانند: کامپوزیت ونیر دندان ، کامپوزیت دندان نیز به کار میبرند. امروزه با توجه به رونمایی کامپوزیت های نانو و با توجه به پیشرفت های روزافزونی که در خصوصیات این کامپوزیت بدست آمده است، ونیرهایی که با آنها ساخته می شوند از نظر دوام و استحکام و عدم رنگ پذیری بسیار ارتقا پیدا کرده اند. این درمان در یک جلسه قابل انجام است و از ویژگی های مهم این سیستم حداقل دستکاری و تراش بر روی دندان است. از دیگر مزایای ونیر کامپوزیت این میباشد که درصورت شکست و یا ترک قابلیت تعمیر دارد ولی لمینیت های سرامیکی قابل تعمیر نیستند و باید تعویض شوند.
لمینیت سرامیکی
لمینیت سرامیکی از دیگر سیستم های لمینت میباشد. در مواقعی که دندان ها تحت استرس بالا هستند از این سیستم استفاده خواهد شد. به طور کلی ویژگی مهم لمینت سرامیکی استحکام بسیار بالای آن است. لمینت های سرامیکی دارای انواع مختلفی می باشد از جمله: زیرکونیا، آلومینا، ای پی اس، ایمپرس، ایی مکس، کاد کم، لومینیرز
انواع لمینت سرامیکی
لمینت دندان سرامیکی بر حسب تکنیکی که دندانپزشک پیاده سازی میکند و متریالی که در ساخت آن به کار میرود متفاوت است. متریال سازنده نیز یکی دیگر از وجه های تمایز انواع لمینت سرامیکی است. شاید تصور کنید که تمام لمینیت های سرامیکی دندان از جنس سرامیک ساخته شده اند اما خوب است بدانید که مواد مختلفی از جنس سرامیک هستند که در دندانپزشکی مورد استفاده قرار میگیرند. رایج ترین انواع لمینت سرامیکی عبارتند از:
لمینت سرامیکی IPS Empress
این نوع لمینت را در کوره طبق قالب دندان های بیمار فرم می دهند. لمینت دندان IPS را High pressed ceramic نیز نام گذاری می‌کنند. این نوع لمینت سرامیکی بسیار پرطرفدار می باشد و افراد زیادی تمایل به استفاده از این روش را دارند، زیرا طول عمر و تنوع رنگ بسیار بالایی دارد.
لمینت ایمکس (E-MAX)
لمینت ایمکس یکی از بهترین و قوی ترین انواع پرسلین ونیر میباشد که به دلیل جنس بسیار محکم آن به حداقل تراش مینای دندان نیاز دارد. لمینت سرامیکی ایمکس با وجود استحکام بالا، بسیار ظریف است و شفافیت و زیبایی خارق العاده ای دارد.
سيستم لمینت برليانس
این نوع از پرسلین ونیر نیز بسیار استقامت بالایی دارد و میتوان آن را به صورت پوسته های بسیار نازک درست کرد. مقاوم ترین نوع لمینت دندان تا کنون این مدل بوده است. لمینت سرامیکی برلیانس علاوه بر جنس محکم، نیازی به تراش دندان ندارد، مگر اینکه دندانپزشک قصد تغییر شکل فرم دندان و کوتاه کردن آن را داشته باشد. با تمام این مزایا، قیمت بالای این نوع لمینیت، دور از انتظار نیست.
لمینت سرامیکی CAD-CAM
در این مدل که طی یک جلسه ساخته می شود از یک بلوک سرامیکی استفاده می شود. از لمینت سرامیکی CAD-CAM به دلیل رنگ نامناسب آن زیاد استفاده نمی شود.
بیس آلومینا و زیرکونیا
در این نوع از ونیر پرسلین از اکسید زیرکونیوم استفاده می شود. این ماده را بر روی یک قالب گچی تعبیه می‌کنند و سپس در کوره قرار میدهند. لمینت دندان زیرکونیا دارای استحکام بالایی میباشد، اما به علت نصب سخت آن بر روی دندان کمتر پزشکی از آن استفاده میکند.
لمینت سرامیکی لومينيرز
لومینیرز یک روکش بسیار نازک و شفاف تر از لمینت دندان معمولی است در این مدل نیاز به تراش نیست و از استقامت بالایی نیز این نوع لمینت برخوردار است.
لمینت سرامیکی فلدسپاتیک
این نوع لمینت از سرامیک فلدسپاتیک ساخته شده است و توسط پودر گذاری در لابراتوار و افراد متخصص آن را انجام می دهند.
لمینیت چینی
ویژگی و امتیاز مهم لمینیت چینی درخشندگی و شفافیت بالای آن می باشد. تراش دندان در سیستم لمینت چینی مختصر و در حدود نیم میلی متر از سطح دندان است و پس از تراش و قالبگیری، پوسته های لمینت در لابراتوار ساخته می شود و سپس توسط دندانپزشک بر روی دندان چسبانده و مچ خواهد شد. نکته منفی این سیستم شکنندگی آن نسبت به ضربه است.
کاربرد انواع لمینت دندان چیست؟
معمولا کاربرد کلی انواع لمینت دندان برای اصلاح بدرنگی و مشکلات دندانها و ایجاد زیبایی در طرح لبخند است. از مهم‌ترین تاثیرات و کاربردها‌ی انواع لمینت دندان میتوان موارد زیر را نام برد:
اصلاح تیرگی و بدرنگی دندان
اصلاح لکه‌های مادرزادی دندانها (hypocalcification)
ترمیم دندانهای شکسته
مرتب کردن بهم ریختگی متوسط دندانها
بستن فاصله دندانها(دیاستما)
اصلاح و کاهش ناهنجاری‌های مادرزادی دندان
افزایش ارتفاع طول تاج دندان
اصلاح شکل دندانهای مایل به طرف زبان
موارد کاربرد لمینت دندان
لمینت دندان برای شرایطی که دندان اصلی دارای نقایص کانتور، شکل یا رنگ است، گزینه ایده‌آلی است و معمولا از آن برای اصلاح موارد زیر استفاده می شود:
دندان هایی که به دلیل عصب‌کشی، مصرف تتراسایکلین یا سایر داروها، دریافت بیش از حد فلوراید، تاثیر رزین‌های پر‌کننده، و دلایل دیگر دچار تغییر رنگ شده اند.
دندانهایی که در اثر ساییدگی تغییر کرده‌اند.
دندانهای ترک‌خورده یا شکسته
دندانهای نامرتب، ناهموار یا نامنظم
دندانهای فاصله دار ( برای بستن فاصله میان دندان )
لمینیت دندان مناسب چه کسانی نیست؟
انجام لمینت برای افراد زیر مناسب نیست:
برای چسبیدن لمینت بیمار باید به اندازه کافی از مینای دندان برخوردار باشد. مینای دندان باید بافت و تراکم ایده‌آلی داشته باشد تا در صورت ایجاد تراش دچار مشکل نشود. اگر بیمار دچار تحلیل بیش از حد مینای دندان باشد یا بخش زیادی از آن را از دست داده باشد، بهتر است که لمینت استفاده نشود.
-در صورتی که بیمار ایمپلنت دندان انجام داده یا قبلا از روش‌های زیبایی استفاده کرده باشد، در صورتی می‌تواند مجدد از لمینیت استفاده کند که شرایط لازم را داشته باشد. همچنین باید رنگ لمینت مشابه پروتز دندان مصنوعی باشد.
-افرادی که مراقبت‌های لازم از دهان و دندان را انجام نمی‌دهند، نباید این روش را امتحان کنند. مسواک زدن به صورت مرتب، استفاده از نخ دندان و مراجعه منظم به دندانپزشک جز الزامات لمینت دندان است.
-کسانی که با التهاب شدید لثه و مشکلات دهان و دندان مواجه هستند، باید ابتدا مشکلات خود را برطرف کنند؛ سپس برای انجام لمینت اقدام نمایند.
-افرادی که عادت‌های نامناسبی مانند دندان قروچه، ناخن جویدن دارند، کاندیداهای خوبی برای لمینت دندان نیستند. زیرا این نوع از عادت‌ها باعث فشار روی لمینت میشود.
-نصب لمينت دندان روی دندانهایی که بیش از حد زاویه‌دار یا بد شکل هستند، امکان پذیر نیست و در صورت نصب وضعیت دندانها بدتر میشود.
-اجرای لمینت برای افرادی که پوسیدگی عمیق دندان دارند، مناسب نخواهد بود.
برای این دسته افراد روش‌های جایگزین دیگری پیشنهاد میشود.
طول عمر لمینت دندان چقدر است؟
لمینت‌های سرامیکی معمولا طول عمر بالایی دارند و نسبت به بسیاری از پروتزهای دندان ماندگاری بیشتری خواهند داشت. اگر از لمینت‌ها به خوبی مراقبت شود میتوان انتظار داشت که طول عمر آنها چیزی بین 10 تا 15 سال باشد. با این حال در برخی موارد ممکن است طول عمر لمینت دندان به بیشج از 20 سال هم برسد، اما همه چیز به نحوه و میزان مراقبت‌های شخص بستگی دارد.
